เข้าใจเข้าถึงพัฒนา
หัวใจพหุวัฒนธรรม
พหุวัฒนธรรม คือ การอยู่รวมกลุ่มของคนที่มีความหลากหลายทางด้านต่างๆ
เช่น ภาษา ศาสนา การแต่งกาย หรือสิ่งที่มีความหลากหลายมาผสมกลมกลืนกัน
แต่อาจจะไม่กลมกลืนกันสักทีเดียว
งานวิจัย
“การศึกษารูปแบบการเมือง การปกครองและอัตลักษณ์ ที่สอดคล้องกับพหุวัฒนธรรม
ในจังหวัดชายแดนภาคใต้” (ตุลาคม 2562) เครือข่ายความร่วมมือทางวิชาการ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้สังคมพหุวัฒนธรรม
และพัฒนามนุษย์ สะท้อนว่า ผลวิจัยเชิงปริมาณจะเห็นว่า “ประชาชน”
ยังเชื่อมั่นในระบอบ “ประชาธิปไตย”
ที่มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้งเป็นตัวแทนของตนเอง
โดยมีความเชื่อมั่นว่า จะมีส่วนร่วมในการพัฒนาประเทศ แก้ไขปัญหาได้ตรง ตามความต้องการ
รวมทั้งเป็นช่องทางในการสะท้อนปัญหา
แต่...เมื่อพิจารณารูปแบบการเมืองการปกครอง
ที่สอดคล้องกับบริบท “พหุวัฒนธรรม” ในจังหวัดชายแดนภาคใต้
ชัดเจนว่ารูปแบบที่เหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการมากที่สุด คือ...“รูปแบบการกระจายอำนาจ”
ในรูปแบบที่เป็นอยู่ แต่ต้องมีการกระจายอำนาจมากขึ้น
รองลงมา
คือ “การปกครองตนเอง” กล่าวได้ว่าเป็นลักษณะการกระจายอำนาจอย่างหนึ่ง
แต่ประชาชนสามารถออกแบบรูปแบบการปกครองได้ด้วยตนเองมากกว่าแบบแรก
ในขณะที่การแยกเป็น
“เอกเทศ” และ “อิสระ” โดยเด็ดขาดเป็นรูปแบบที่ประชาชนส่วนใหญ่ ไม่เห็นด้วยในเนื้อหาสาระที่ใช้ในการสอบถาม
สอดคล้องกับผลการวิจัยเชิงคุณภาพ ที่พบว่าในทุกพื้นที่เห็นสอดคล้องกันเป็นส่วนใหญ่ว่าการกระจายอำนาจเป็นรูปแบบที่เหมาะสม
ส่วนหนึ่ง
มองว่ารูปแบบการปกครองในปัจจุบันมีความเหมาะสมอยู่แล้ว
เพราะเป็นการกระจายอำนาจอยู่แล้ว
เพียงแต่ควรเพิ่มการกระจายอำนาจมากขึ้น...ประชาชนมองว่า วิธีการแยกเป็นเอกเทศ และอิสระโดยเด็ดขาดเป็นวิธีการที่เป็นไปได้ยาก
ไม่เหมาะสม
ซึ่ง...ส่วนหนึ่งก็เห็นว่าการปกครองโดยระบอบประชาธิปไตย
ในปัจจุบันดีแล้ว สิ่งที่ควรทำเพิ่มเติม คือการสร้างความเป็นธรรม
ยุทธศาสตร์การแก้ปัญหาความรุนแรงจังหวัดชายแดนใต้ที่ผ่านมา
“รัฐ” ได้ใช้ยุทธศาสตร์ ในการพัฒนาและแก้ปัญหา ที่หลากหลายและดูเหมือนว่ายุทธศาสตร์
“เข้าใจ เข้าถึงและพัฒนา” และ “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง”
เป็นยุทธศาสตร์หลัก ที่ถูกนำมาใช้ในปัจจุบันและมาถูกทาง
อย่างไรก็ตาม
ดูเหมือนว่า “การเข้าใจ” และ “เข้าถึง” เพื่อนำไปสู่การพัฒนานั้นยังเป็นปัญหาอยู่ในหลายแง่มุม
ทั้งในเชิงลึกและภาพกว้าง โดยเฉพาะแง่มุม “การเมืองการปกครอง”
“รัฐชาติไทย”
ควรจะต้องยอมรับความจริงที่ว่า
ไม่มีชาติใดที่มีความเป็นเนื้อเดียวกันของผู้คนไม่ว่าจะเป็นทางประวัติศาสตร์...สังคม
...วัฒนธรรม ในฐานะรัฐชาติ ที่มีบทบาทหน้าที่จัดการเรื่องราวสาธารณะของสังคม
ไม่เพียงแต่จำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องเข้าใจสิ่งที่เรียกว่า...อัตลักษณ์เชิงซ้อนของกลุ่มวัฒนธรรมย่อยต่างๆ
เคารพอัตลักษณ์ของผู้คนที่หลากหลาย แต่ยังจำเป็นต้องกระจายอำนาจการปกครอง รวมถึงการเปิดพื้นที่ทางการเมือง
ใน “ระบอบประชาธิปไตย” อย่างมีส่วนร่วม
ปัญหาใจกลางของการเมืองการปกครองในจังหวัดชายแดนใต้คือ
...ปฏิสัมพันธ์ของกลุ่มและเครือข่ายทางสังคมผ่านกลไกการเมือง ของชุมชนและสังคมเพื่อสร้างอำนาจการควบคุมทางสังคม
สิ่งที่พึงปรารถนาก็คือ
“โครงสร้างอำนาจ” และ “การใช้อำนาจ” ในระดับท้องถิ่นที่มีความชอบธรรม
ซึ่งตั้งอยู่บนฐานคติที่ว่าในสังคมทุกแห่ง
จะต้องมีอำนาจการควบคุมทางสังคมที่ได้รับการยอมรับเชื่อถือ
...อำนาจถูกนำมาใช้ประโยชน์ในกระบวนการ
แย่งชิงทรัพยากรของกลุ่มคนต่างๆในกิจกรรมทางการเมือง
ในการพัฒนาและในเรื่องอื่นๆที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตทางการเมืองของชุมชน
โดยแบบแผน ลักษณะของการใช้อำนาจดังกล่าวจะเกี่ยวข้องกับรูปแบบอำนาจรัฐ
โครงสร้างอำนาจของชนชั้นนำในท้องถิ่น และ...กระบวนการมีส่วนร่วมประชาธิปไตย
สิ่งเหล่านี้แสดงตัวออกมา
ในแง่ของการครอบครอง...แย่งชิงทรัพยากรทางการเมืองในรูปแบบต่างๆ ในกระบวนการเลือกสรรผู้นำทางการเมือง
การแข่งขันกันในทางการเมือง การแก้ปัญหาความขัดแย้ง เผชิญหน้ากันในชุมชน
สิ่งสำคัญในกระบวนการนี้คือ...อำนาจในการควบคุมของสังคม และของชุมชน
“จะต้องมีความเชื่อมโยงโดยตรงกับการสร้างอำนาจความชอบธรรมของรัฐในการรักษาความสงบ
การสร้างความมั่นคงมนุษย์ การพัฒนาทางการเมือง...การสร้างสรรค์พัฒนาทางเศรษฐกิจอันจะนำมาซึ่งความยุติธรรม
การพัฒนาคุณภาพชีวิตและความสุขของคนในพื้นที่”
บทสรุปสำคัญ...เกี่ยวกับข้อเสนอเชิงนโยบายที่ได้จากการศึกษารูปแบบการเมืองการปกครองที่สอดคล้องกับบริบท
“พหุวัฒนธรรมในจังหวัดชายแดนภาคใต้” คณะผู้วิจัยเห็นว่า
ยุทธศาสตร์ที่นำมาใช้
เพื่อการแก้ปัญหาในปัจจุบัน
“เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” อยู่บนฐานของหลักการนี้
...เป็นยุทธศาสตร์ในลักษณะ
“การเมืองนำการทหาร บนฐานการมีส่วนร่วมและการกำหนดใจตนเอง” โดยมีข้อเสนอเชิงนโยบาย
5 ส. ได้แก่
หนึ่ง...สร้างความถูกต้อง
“สร้างความถูกต้อง”
ในความหมายนี้หมายถึง
การสร้างความถูกต้องเชิงประวัติศาสตร์ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย
เนื่องจากมีการใช้และบิดเบือนประวัติศาสตร์เพื่อสร้างความชอบธรรม
และผลประโยชน์ไปในทางไม่ถูกต้อง โดยเฉพาะการนำประวัติศาสตร์มาสร้างความแตกแยก
สร้างความเกลียดชังระหว่างกลุ่มคนที่มีความแตกต่างในศาสนา
การชำระประวัติศาสตร์ให้มีความถูกต้องและทุกคนยอมรับในทุกฝ่าย จะเป็นการสร้างความเข้าใจซึ่งกันและกันมากขึ้น
เสนอแนวทางให้มีการจัดทำ
เผยแพร่สื่อการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับหลักการศาสนา ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นปาตานี
ชาติพันธุ์ที่ถูกต้องครบถ้วนในทุกระดับการศึกษา
สอง...เสริมสร้างความยุติธรรมให้เป็นหัวใจหลักของการอำนวยความเป็นธรรม
“สภาวะปัจจุบันเป็นที่ชัดเจนว่าเกิดการรับรู้ถึงความไม่เป็นธรรมและความไม่ยุติธรรมในหมู่ประชาชน
นอกจากนี้ ต้องสร้างความเป็นเอกภาพในการกำหนดนโยบายการบริหารงานยุติธรรม
และเป็นนโยบาย ลดเงื่อนไขที่สร้างความไม่ยุติธรรม
โดยในระยะเริ่มต้นอาจทำได้โดยการสังคายนากฎหมายต่างๆ”
สาม...ส่งเสริมการเรียนรู้ความหลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรม
เพื่อการอยู่ร่วมกัน
สี่...เสริมสร้างพลังอำนาจ
เริ่มตั้งให้กับประชาชน เข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบ
เพื่อจะได้เกิดจิตสำนึก ร่วมกันในการสร้างความมั่นคง ทางสังคม
และ ห้า...สถาปัตยกรรมทางการปกครอง
อดีตสะท้อนปัจจุบัน...และอย่าให้
“ปัจจุบัน” สร้างปัญหาสะสมเรื้อรังยาวไปถึง “อนาคต”.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น