โต๊ะอีหม่ามกับโต๊ะครู แตกต่างกันอย่างไร...

โต๊ะอีหม่าม กับโต๊ะครู แตกต่างกันอย่างไร ใครรู้หลักศาสนามากกว่ากัน ควรให้เกียรติใครก่อน

ในสังคมมุสลิม โดยเฉพาะในประเทศไทย เรามักได้ยินคำเรียก “โต๊ะอีหม่าม” และ “โต๊ะครู” อยู่บ่อยครั้ง ซึ่งทั้งสองตำแหน่งนี้มีบทบาทสำคัญต่อชุมชนมุสลิม แต่หลายคนอาจยังไม่เข้าใจชัดเจนว่าทั้งสองตำแหน่งแตกต่างกันอย่างไร ใครมีความรู้ด้านศาสนามากกว่า และควรให้เกียรติใครก่อนในบริบทต่าง ๆ

ความหมายของ “โต๊ะอีหม่าม”

โต๊ะอีหม่าม (อิหม่าม) คือผู้นำในการละหมาดของชุมชน และยังทำหน้าที่เป็นผู้นำทางศาสนาในมัสยิด มีหน้าที่นำการปฏิบัติศาสนกิจต่าง ๆ เช่น การละหมาดญุมาอฺ การกล่าวคุตบะฮฺ การนำละหมาดศพ และการให้คำปรึกษาทางศาสนา โต๊ะอีหม่ามมักได้รับการแต่งตั้งจากชุมชนหรือองค์กรศาสนาอย่างเป็นทางการ จึงถือเป็นตำแหน่งที่มีความเป็นทางการและต้องมีความรู้ศาสนาในระดับที่ลึกซึ้ง

ความหมายของ “โต๊ะครู”

โต๊ะครู คือผู้ที่ทำหน้าที่สอนศาสนาให้แก่เยาวชนและประชาชนทั่วไปในโรงเรียนตาดีกา หรือสถาบันการศึกษาศาสนาอิสลามต่าง ๆ โต๊ะครูมักมีบทบาทในด้านการให้ความรู้พื้นฐานด้านศาสนา เช่น การอ่านอัลกุรอาน หลักอากีดะฮฺ ฟิกฮฺ และเรื่องราวของท่านนบี บางครั้งโต๊ะครูก็อาจมีความรู้ลึกในบางสาขา และบางท่านก็มีบทบาทไม่ต่างจากอุละมาอฺในชุมชน

ใครรู้หลักศาสนามากกว่ากัน?

คำตอบคือ ขึ้นอยู่กับบุคคล ไม่สามารถตัดสินได้จากตำแหน่งเพียงอย่างเดียว บางครั้งโต๊ะครูอาจมีความรู้ด้านศาสนาลึกซึ้งมากกว่าโต๊ะอีหม่าม และในบางกรณี โต๊ะอีหม่ามก็อาจเป็นผู้ที่มีความรู้และประสบการณ์ในศาสนามากกว่าโต๊ะครู ทุกอย่างขึ้นอยู่กับพื้นฐานการศึกษา ประสบการณ์ และการแสวงหาความรู้ของแต่ละบุคคล

ควรให้เกียรติใครก่อน?

ในหลักศาสนาอิสลาม การให้เกียรติผู้อาวุโสและผู้มีความรู้ถือเป็นสิ่งสำคัญ และควรให้เกียรติทั้งสองท่านอย่างเท่าเทียมกันตามบริบท

ถ้าในมัสยิดหรือในกิจกรรมศาสนาอย่างเป็นทางการ ควรให้เกียรติ โต๊ะอีหม่ามก่อน เพราะเป็นผู้นำของชุมชนในบริบทนั้น

แต่หากอยู่ในสถานศึกษา หรืองานที่เกี่ยวกับการเรียนการสอน ก็สมควรให้เกียรติ โต๊ะครูในฐานะผู้ให้ความรู้

ท้ายที่สุดแล้ว ไม่ว่าจะเป็นโต๊ะอีหม่ามหรือโต๊ะครู ต่างก็มีหน้าที่รับใช้ศาสนาและชุมชน ควรได้รับความเคารพจากประชาชนอย่างเท่าเทียม และยึดหลักการให้เกียรติผู้รู้ (อุละมาอฺ) ตามที่ศาสนาอิสลามได้สอนไว้ว่า “อัลอุลามาอฺ วะร่อะษะตุลอัมบิยาอฺ” – ผู้รู้คือทายาทของบรรดาศาสดา