เคารพในความคิดเห็นที่แตกต่าง
การเข้าใจและให้ความเคารพต่อความคิดเห็นของผู้อื่น
ซึ่งมีความแตกต่างจากความคิดเห็นของตัวเองนับเป็นคุณลักษณะสำคัญที่ผู้นำพึงมี
เพราะหากขาดคุณสมบัตินี้แล้ว
ผู้นำคนนั้นก็จะเป็นผู้นำที่ไม่ให้ความสำคัญต่อผู้ที่ไม่เหมือนเขา
จะเป็นผู้นำที่สร้างปัญหาให้กับรัฐและประชาชนตลอดไป
เพราะในรัฐที่กว้างใหญ่และมีประชาชนมาจากครอบครัวอันหลากหลาย
ย่อมเป็นไปไม่ได้ที่ทุกคนจะมีความคิดเห็นเหมือนกันหมด
เคาะลีฟะฮฺอุมัรฺ
อิบนฺ อัล-ค็อฏฏ็อบ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮฺ
นั้นเป็นผู้นำที่มีความประนีประนอมทางความคิดและให้ความเคารพในความคิดของผู้อื่นเป็นอย่างมาก
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องศาสนาและวัฒนธรรม ดังสังเกตว่า
แม้โดยส่วนตัวท่านจะเป็นคนที่เคร่งครัดในศาสนาอิสลามเป็นอย่างมาก
แต่ท่านยังมีทาสเป็นชาวคริสเตียนคนหนึ่งชื่อว่า อะชักฯ ซึ่งท่านเคยชักชวนเขาให้เข้ารับอิสลาม
เพื่อจะได้มอบหมายงานที่เกี่ยวข้องกับศาสนาอิสลามให้เขาทำ แต่เขาปฏิเสธ ซึ่งท่านเคาะลีฟะฮฺก็ไม่บังคับแต่อย่างใด
โดยท่านยกอายะฮฺอัลกุรอานว่า : لاَ إِكراهَ في الدينِ
(แปลว่า ไม่มีการบังคับในศาสนา)
และเมื่อท่านใกล้จะสิ้นชีวิต ท่านยังปล่อยเขาให้เป็นไท (al-Suyutiy,n.d.:
28/281: 31087)
นอกจากนี้
เมื่อชาวมุสลิมสามารถพิชิตเมืองอเล็กซานเดรีย เมืองสำคัญของอียิปต์
ท่านยังได้สั่งให้อัมรฺ อิบนฺ อัล-อาศ
แบ่งพื้นที่บนเนินเขาอัล-มักฏ็อมให้เป็นสุสานแก่ชาวคริสเตียนตามความเชื่อของพวกเขาว่าแผ่นดินแห่งนั้นถือเป็นเสมือนดินแดนสวรรค์แม้โดยส่วนตัวท่านจะไม่เห็นด้วยก็ตาม
(al-Humayriy,
1980: 557)
อัล-ศ็อลลาบียฺ
(al-Sallabiy)
ได้กล่าวว่า ชาวอะฮฺลุลกิตาบ (ชาวคริสเตียนและยิว)
สามารถปฏิบัติตามบทบัญญัติของศาสนาและจารีตประเพณีตามความเชื่อของตน
ทั้งในศาสนสถานและในเคหะสถาน
และไม่มีผู้ใดขัดขวางพวกเขาจากการกระทำดังกล่าวเพราะกฎหมายอิสลามได้คุ้มครองสิทธิเสรีภาพในการนับถือศาสนาแก่พวกเขา
(al-Sallabiy, n.d.: 145)
เช่นเดียวกันการยอมรับในประเพณีของประชาชนที่หลากหลายเชื้อชาติและศาสนา
ดังที่อัล-มิกริซียฺ (al-Miqriziy)
ได้กล่าวถึงการเฉลิมฉลองต้อนรับการมาเยือนของเคาะลีฟะฮฺอุมัรฺ ณ
เมืองชามของประชาชนชาวคริสเตียน
โดยพวกเขาให้การต้อนรับท่านด้วยการร้องรำตีกลองซึ่งเป็นการขัดกับความรู้สึกส่วนตัวของท่าน
แต่เมื่อได้ฟังคำชี้แจงของอบู อุบัยดะฮฺ ข้าหลวงประจำแคว้น ท่านก็ปล่อยให้พวกเขาแสดงตามวัฒนธรรมประเพณีของพวกเขา
อัล-มิกริซียฺ กล่าวว่า
ฮิชาม
อิบนฺ อัล-กัลบียฺได้เล่าว่าในตอนที่ท่านอุมัรฺ อิบนฺ
อัล-ค็อฏฏ็อบมาถึงเมืองชามนั้น
บรรดานักระบำร่ายดาบและควันน้ำหอมได้มาแสดงเพื่อต้อนรับท่าน
ท่านอุมัรฺรู้สึกอึดอัดใจที่จะชมการแสดงของพวกเขา และกล่าวว่า "นำพวกเขากลับไปได้แล้ว"
อบู
อุบัยดะฮฺ อิบนฺ อัล-ญัรร็อหฺจึงตอบว่า "มันเป็นประเพณีของคนต่างชาติ
หากฉันห้ามพวกเขา
พวกเขาก็จะคิดว่ามันเป็นการละเมิดสนธิสัญญาที่ได้ให้ต่อพวกเขา"
ท่านอุมัรฺจึงตอบว่า
"ถ้าอย่างนั้น ก็จงปล่อยให้เขาแสดงต่อไป" (al-Miqriziy, : 2/410)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น