3 จังหวัดชายแดนใต้ : สันติภาพ ความคาดหวัง และการเฝ้าคอย

สามจังหวัดชายแดนใต้ : สันติภาพ ความคาดหวัง และการเฝ้าคอย

เวลาที่เราได้ยินข่าวความรุนแรง ความสูญเสียจากสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ เชื่อว่าหลายคนตอบไม่ได้ว่าสาเหตุจริงๆ เกิดขึ้นเพราะอะไรกันแน่ และทำไมถึงยาวนานมองไม่เห็นหนทางว่าปัญหาจะจบลงได้ หลายปัจจัยถูกวิเคราะห์ ถูกคาดการณ์ไปต่างๆ นานา

จริงหรือเปล่า ที่เมื่อกระบวนการพูดคุยสร้างสันติภาพเริ่มต้นขึ้น จะลดจำนวนความรุนแรงลงได้ ขบวนการที่มีตัวแทนร่วมพูดคุยกับหน่วยความมั่นคงของรัฐบาลไทย เป็นกลุ่มไหนจากหลายๆกลุ่ม มีกลุ่มที่ไม่มีโอกาสร่วมโต๊ะพูดคุยหรือไม่ หรือมีกลุ่มที่เสียผลประโยชน์จากการสร้างสันติภาพหรือไม่ เป็นสิ่งที่ประชาชนอย่างเราแทบไม่รู้ข้อมูลข่าวสารด้านนี้เลย

แต่ทุกครั้งของความสูญเสียที่ขึ้นกับประชาชน หรือกับเจ้าหน้ารัฐ ไม่เพียงแต่คนสามจังหวัดชายแดนใต้เท่านั้น แต่ส่งผลถึงกำลังใจของคนไทยทั้งประเทศด้วยเช่นกัน หลายสิบปีแล้วที่เราต่างคาดหวังว่าการเจรจา พูดคุย ทำความเข้าใจ จะช่วยให้การสร้างสันติภาพเป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้น หรืออย่างน้อย ก็ลดถอยลงเป็นลำดับ แสงสว่างที่ปลายอุโมงค์จะเป็นคบไฟแห่งสันติภาพที่ถูกจุดขึ้นท่ามกลางความมืดมิดได้หรือไม่ นั่นแหละที่เราๆ ท่านๆ ต่างเฝ้ารอกันมา

ความรุนแรง โหดร้ายป่าเถื่อน ไม่ควรจะเกิดขึ้นอีกแล้วในโลกยุคสมัยนี้ ในโลกที่ต่างมุ่งหวังทำการค้า ในโลกที่ต้องได้รับการเยียวยาฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม ในโลกที่พรมแดนไม่ใช่เรื่องของชนชาติอีกต่อไป มนุษย์ควรมีความไว้เนื้อเชื่อใจซึ่งกันและกัน

การสร้างสันติภาพภาคใต้ เป็นยุทธศาสตร์ที่จะสร้างความหวังให้กับคนไทยทั้งประเทศ และคนทั้งโลกที่ต้องการเห็นสันติภาพเกิดขึ้น แม้จะรู้ปัญหาว่าการสร้างสันติภาพในแต่ละพื้นที่อาจต้องอาศัยเวลา และสถานการณ์ที่เอื้ออำนวย ท่ามกลางศึกสงครามเต็มรูปแบบเขายังต้องมีการเจรจากัน นี่ก็เป็นเรื่องเข้าใจได้ ว่ากันว่าหากเกิดสถานการณ์ที่สุ่มเสี่ยงต่อการที่จะต้องมีการกระทบกระทั่งกัน การเจรจาคืออาวุธชนิดแรกที่ควรจะต้องหยิบนำมาใช้

แต่ในดีก็อาจจะมีร้ายอยู่บ้าง การสร้างสันติภาพ อาจจะมีกลุ่มผู้ไม่เห็นด้วย กลุ่มการเมือง หรือกลุ่มขบวนการที่ต้องการสร้างอำนาจต่อรอง โดยใช้เหตุความรุนแรงเป็นเงื่อนไข และโยนหลักประกันกลับมาที่ฝ่ายรัฐ ให้เป็นฝ่ายแสดงความรับผิดชอบต่อประชาชน

การสร้างสันติภาพชายแดนใต้นอกจากจะต้องรับมือกับขบวนการต่างๆ แล้ว ยังจะต้องรับมือกับข่าวสาร และความอ่อนไหวทางอารมณ์ของประชาชนที่เฝ้าจับตาการสร้างสันติภาพสามจังหวัดชายแดนใต้ เพราะสถานการณ์จริงอาจกินพื้นที่กว้างกว่า หลากหลายมิติมากกว่า อาจจะไม่ใช่เรื่อง ทหารกับกองกำลัง ตำรวจกับโจร คนดีกับคนร้าย นั่นก็เพราะสถานการณ์ความรุนแรงมันได้กลืนกินพื้นที่ความหวังของประชาชน  และโอกาสของประเทศเข้าไปด้วย  แต่ท่ามกลางสิ่งที่เห็นและเป็นไป ประชาชนคนไทยอย่างเราก็คงทำได้เพียง สงสัย ถามไถ่  คาดหวัง และเฝ้าคอย